Бір жылға алдын ала мәртебе: МӘМС-кеқатысудың жаңа тетігі бойынша дербестөлеушілерден 10 сұрақ

5 қыркүйекте МӘМС — ға бір жыл бұрынжарналарды төлеудің жаңа тетігі басталды. Оны «сақтандырылған» мәртебесі бар, сондай – ақжүйеге ешқашан төлем жасамаған немесе оны жүйесіз жасаған барлық дербес төлеушілерпайдалана алады. Бұл қалай жұмыс істейді жәнетөлеушілерге қандай нюанстарды білу керек-бізәртүрлі жағдайларды талдайтын боламыз.

Бүгінгі күнге дейін медициналық сақтандыруғажарналарды ешқашан төлемеген немесе жүйелі түрдетөлемеген, соның салдарынан сақтандырумәртебесінен айырылған дербес төлеушілерге оны қалпына келтіру үшін өткізіп алған айлар үшін, тіптіөткен жылға да жарналарды төлеу қажет болды. Ендіоларда балама әдіс пайда болды-алдағы 12 ай үшінтөлем жасау және өткен кезеңді төлемей, сақтандырылу мәртебесін алу.

Шамамен 3,4 млн адам тұрақты табысының немесежалпы табысының болмауына байланыстымедициналық сақтандыру жүйесінен тыс қалып отыр. Бұл оларға жоспарлы және жоғары технологиялықмедициналық көмекке, аурулардың алдын алуға жәнемедициналық диагностикалауға қол жеткізудіқиындатады. Президент сақтандырылмаған азаматтарды МӘМС жүйесіне тарту бойынша шұғыл шаралар қабылдау қажеттілігі туралы бірнеше рет айтқан. Біз жаңа төлем механизмі бұған ықпал етеді.

Бұл іс жүзінде қалай жұмыс істейді және төлеушілерде қандай сұрақтар туындауы мүмкін?

Сіз жарналарды өзіңізге ыңғайлы түрде төлей аласыз-ай сайын, тоқсан сайын жүйелі түрде төлеуді жалғастыра аласыз немесе 12 айға бірден төлей аласыз.

Жоқ. Бұл норма сіз сияқты төлеушілерге жүйеге «ауыртпалықсыз» кіруге көмектесуді мақсат етеді. Сіз сақтандыру мәртебесін ағымдағы айға және алдағы 12 айға жарналарды төлеу арқылы 3 жұмыс күні ішінде ала аласыз.

Сізде екі нұсқа бар. Біріншісі, барлық өткізіп алған кезеңдерді өтеу, әлдеқайда аз сомамен айналып өту және әрі қарай сақтандыру мәртебесінде қалу үшін МӘМС-ке ай сайын төлем жасаңыз. Немесе екінші, өткен кезеңді төлемей, бір жыл бұрын жарналарды төлеңіз.

Олай емес. Заң нормасында төлемдер болашақ кезеңдер үшін жасалуы керек деп көрсетілген. Қыркүйек ағымдағы кезең болып саналады. Тиісінше, бір жылға мәртебе алу үшін сіз жарналарды 2022 жылдың қазанынан 2023 жылдың қыркүйегіне дейін төлеуіңіз керек. Егер сіз 2023 жылдың қыркүйегінен тамызына дейін төлесеңіз, сізге мәртебе берілмейді, өйткені ағымдағы ай төлемге кірмейді. Тиісінше, жүйе тек 11 айға төлемді ескереді.

БЖТ төлеушілерден басқа төлеушілердің барлықсанаттарында сақтандыру мәртебесі МӘМС-ға соңғытөлем төленгеннен кейін 3 ай бойы сақталады. Соңғытөлем 2023 жылдың қыркүйегінде болды делік, демексақтандырылудың шартты мәртебесі 23 жылдыңжелтоқсанына дейін сақталады. Бірақ сіз осы кезеңдесіздің қарызыңыз жинақталатынын түсінуіңіз керек, оны болашақта мәртебеңізді сақтау үшін өтеу керек.

Егер Сіз жарналарды бір жыл бұрын төлесеңіз, ондаөткен кезеңдегі берешек ескерілмейді. Бірақ бұл жердемәртебе тек болашақ кезеңге тағайындалғанын ескерукерек. Мәртебені қазір алу үшін сізге МӘМС-ға ағымдағы ай үшін де ақы төлеу қажет.

Төлемдердің мөлшері белгілі бір қаржы кезеңіненбастап, әдетте 1 қаңтардан бастап белгіленеді. Қазіргіуақытта дербес төлеушілер 60 мың теңгенің 5% — ынтөлейді, бұл 3 мың теңге. Тиісінше, егер сіз осы жылыжарналарды төлейтін болсаңыз, келесі жылды ескереотырып, сіз жарналардың қолданыстағы мөлшеріненазар аударасыз. Егер сіз 2021 жылы өткізіп алғанайларды төлегіңіз келсе, онда сіз 2 125 теңгедентөлейтін боласыз, өйткені сол кезде ЕТЖ мөлшері 42 500 теңге деңгейінде бекітілген болатын. Егер сізМӘМС-ға жарналарды 2023 жылдан бастап төлейтінболсаңыз, онда жарналардың мөлшері басқа болуымүмкін.

Жоқ, бұл төлемдерді қайтаруға болмайды, өйткеніолар артық немесе қате төленген деп саналмайды. Алайда, әр жағдайды жеке қарастыруға болады. Мүмкін, адам бір кезеңде жарналарды екі рет төлегеннемесе төлем жасау кезінде қандай да бір қатежіберген, мысалы, ЖСН-ді дұрыс  көрсетпеген шығар. Мұндай жағдайларда «Азаматтарға арналған үкімет»мемлекеттік корпорациясына өтініш жазып, қаражаттықайтару үшін растайтын құжаттарды қоса беругеболады.

МӘМС-ға жарналар төлеу міндеті халыққа заңменбекітілген, бірақ төлем әдісін адам өзі анықтайды.

Бұл жағдайда бірнеше нұсқа болуы мүмкін.

Бірінші. Егер сіз бір жылдан астам уақыт бойы үздіксіз жеңілдік санатында болсаңыз және мемлекет сіз үшіншегерім жасаған болса, жеңілдік мәртебесіненшыққаннан кейін сіз үнемі төлемдер жасап, сақтанааласыз.

Екінші. Егер сіздің жеңілдік мәртебеңіз бір жылдан аз уақыт ішінде белсенді болса және оған кіргенге дейінтөленбеген айлар болса, сіз дереу мәртебені алу үшінқарызды төлеп, үнемі аударымдар жасаудыжалғастыра аласыз немесе ағымдағы ай мен келесі 12 айдағы жарналарды төлей аласыз. Егер сізжарналарды келесі жылға ғана төлейтін болсаңыз, онда сіз бірден емес, келесі айдан бастап ғанамәртебеге ие боласыз.

Бұл механизм тек тәуелсіз төлеушілер үшінқарастырылған. Сіз төлеушілердің осы санатына оңайауыса аласыз, содан кейін бір жылдағы мәртебе сізгеқолжетімді болады. Егер сіз БЖТ төлеуші ​​санатындақалғыңыз келсе, болашақ кезеңдерге төлемдер жасайаласыз, бірақ тек осы жылдың соңына дейін.

Неліктен? Біріншіден, келесі жылдан бастап бірыңғайжиынтық төлем мөлшері өзгеруі мүмкін. Екіншіден, азаматтардың кейбір санаттары БЖТ төлеушілерденшығарылады. Бухгалтерлік есеп немесе аудит, сақтандыру қызметі саласында және құқық, әділет жәнесот төрелігі саласында консультациялық, маркетингтікқызметтер көрсететіндер.

Бүгінгі таңда Салық кодексінің 774-бабына сәйкес, бірыңғай жиынтық төлемді шетелдік азаматтар, жұмыскерлер, жеке кәсіпкерлер, жеке практикаменайналысатын адамдар, азаматтық-құқықтық сипаттағышарттар бойынша жұмыскерлер, сондай-ақкоммерциялық жылжымайтын мүлікті жалғаберетіндер төлей алмайды.

Тағы не білу маңызды?

Төлемдердің болуы және бір жылға мәртебе беру туралы ақпаратты сақтандыру мәртебесін тексеретінтәсілдермен алуға болады. Qoldau 24/7 мобильдіқосымшасы немесе Telegram SaqtandyrýBot арқылы.

Төлемдер мен мәртебе туралы ресми құжаттымемлекеттік қызметтер арқылы eGov.kz электрондықүкімет порталынан алуға болады «Міндетті әлеуметтікмедициналық сақтандыру жүйесіне медициналықкөрсетілетін қызметті тұтынушы ретінде қатысутуралы және аударымдардың және (немесе) жарналардың аударылған сомалары туралы ақпаратұсыну».

Сіз 12 айға төлемдерді бірден жасай алмайсыз, өйткеніжүйе әр ай үшін төлемді бөлек оқиды.

Жарналарды төлеу кезінде қателіктер жіберілмегенінекөз жеткізу керек. Әйтпесе, төлем жүйеге кірмейдіжәне сізге мәртебе берілмейді. Енгізілген ЖСН, төлемкезеңінің және төлем енгізілетін жылдың дұрыстығынқайта тексеріңіз.

Егер бір айда қате жіберілсе немесе екі рет төленсе, қате төленген төлемді «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясына өтініш жазу арқылықайтаруға болады.

МӘМС жарналарын екінші деңгейдегі кез келген банк, банктердің мобильді қосымшалары, жылдам төлемтерминалдары және «Қазпошта» филиалдары арқылытөлеуге болады.

Егер сізде медициналық көмек көрсету сапасынақатысты сұрақтарыңыз болса, сіз оларды өземханаңыздағы Пациенттерді қолдау қызметіне қояаласыз. Егер жағдайды сол жерде шешу мүмкінболмаса, онда өзіңізге ыңғайлы байланыс арнасыарқылы Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорынажүгінуге болады: fms.kz ресми сайты, 1406 байланысорталығы, Telegram-дағы SaqtandyryBot және Qoldau24/7 мобильді қосымшасы.

Дәл осындай құралдар сақтандырылу мәртебесінтексеруге мүмкіндік береді. Сондай-ақ, медициналықсақтандыру жүйесіндегі өз мәртебеңізді тексеріп, жүргізілген төлемдер туралы ҚР egov.kz электрондықүкіметінің сайтындағы «Денсаулық сақтау»бөлімінде «Медициналық қызметтер туралы жәнеМӘМС-те аударылған сомалар туралы ақпарат»мемлекеттік қызметі арқылы біле аласыз.

№6 қалалық емхананың басшысы Қылышбаева Айгул Орынбасаровна