«Инклюзия» дегеніміз қандай термин?

«Инклюзия» ағылшын тілінен аударғанда (inclusive) — «қосу»дегенді білдіреді, француз тілінен (inclusif) — енгізілген. Ал латынша include-қорытындылаймын, қосамын дегенді білдіреді. Жалпы айтқанда -енгізілген білім, оқу орындарында ЕБҚ бар балалардың оқу процесін сипаттау үшін
қолданылатын термин.
Инклюзия-бұл адам қызметінің барлық деңгейлерінде қайта құруды, балалардың жыныстық , этникалық және діни ерекшеліктеріне, бұрынғы оқу жетістіктеріне, денсаулық жағдайына, даму деңгейіне, жынысына, жасына, белгілі бір әлеуметтік топқа жататындығына, ата-аналардың әлеуметтік-экономикалық мәртебесі және басқа да айырмашылықтарына қарамастан жалпы білім беру процесіне кірігу процесін талап
ететін процесс.
Инклюзия-ЕБҚ бар балаларға толерантты қарым-қатынасты қалыптастыру. Инклюзия (инклюзия) — бір нәрсе қосылатын, яғни тартылатын, қамтылатын немесе тұтас бөлігі ретінде кіретін процесс; бұл балалардың,ата-аналар мен білім беру саласындағы мамандардың бірлескен қызметіне белсенді қосылуы:
бірлескен жоспарлау, жалпы іс-шараларды өткізу, семинарлар, нақты қоғамның үлгісі ретінде инклюзивті қоғамдастық құруға арналған мерекелер.
«Инклюзивті білім беру-бұл әртүрлілікті, әртүрлі қажеттіліктер мен қабілеттерді, оқушылар мен қауымдастықтарды оқытудағы сипаттамалар мен үміттерді ескере отырып, барлығына сапалы білім беруді қамтамасыз етуге, кемсітушіліктің барлық нысандарын жоюға бағытталған
жалпы білім беруді дамытудың үздіксіз процесі» (ЮНЕСКО 2008).

Мектепке дейінгі білім беру мекемесіндегі инклюзия түрлері.
Инклюзия түрлері шартты түрде баланың білім беру процесіне қосылу деңгейімен белгіленеді:

• «Уақытша (нүктелік) инклюзия»- бала құрдастар ұжымына тек мерекелерде, қысқа уақытта ойындарда немесе серуенде қосылады.
• «Ішінара инклюзия» — баланы жарты күн немесе толық емес апта режиміне қосу, мысалы, бала дыбыстан жоғары топта болған кезде, жеке жұмыс барысында оқу материалына бағынбай, бірақ басқа балалармен бірге үлгілі іс-әрекет, дене шынықтыру, музыка және т. б. бойынша сабақтарға қатысады.
• «Толық инклюзия» — ЕБҚ бар баланың жас тобына толық күн режимінде өз бетінше немесе сүйемелдеуімен келуі. Бала барлық сабақтарда құрдастарымен бірге айналысады. Бұл жағдайда әр түрлі деңгейдегі тапсырмалар, қосымша ойындар мен жаттығулар таңдалады.

Инклюзивті оқыту бойынша нормативтік- құқықтық құжаттар. Халықаралық заңнама:

Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясы (1948 ж.)
Бала құқықтары туралы БҰҰ конвенциясы (1989 ж.)
Барлығына арналған дүниежүзілік білім беру декларациясы (1990 ж.)
Мүгедектерге тең мүмкіндіктерді қамтамасыз етудің стандартты ережелері (1993)